Uprawa jęczmienia jarego krok po kroku – sprawdź nasze porady

26.04.2021

Uprawa jęczmienia jarego jest opłacalnym biznesem, pod warunkiem posiadania niezbędnej do tego wiedzy. Zboże to ma dość spore wymagania glebowe, ważna jest również odpowiednia ochrona jęczmienia jarego. Sprawdź, co musisz wiedzieć, zanim rozpoczniesz uprawę.

Aby plony były wysokie, należy unikać popełniania częstych błędów. Nieprawidłowe nawożenie, źle dobrane stanowisko glebowe, brak odpowiedniej ochrony, to pomyłki, których łatwo uniknąć. Wystarczy tylko, że zaznajomimy się z charakterystyką wybranej rośliny oraz dowiemy się, jak wygląda technologia uprawy jęczmienia jarego. Co należy wiedzieć o tej roślinie?

Odmiany jęczmienia jarego

Jęczmień jary może być uprawiany z przeznaczeniem na cele browarne bądź paszę. W zależności od jego przeznaczenia oraz regionu kraju, w jakim znajduje się gospodarstwo, zalecane jest wybranie odpowiedniej odmiany do uprawy. Najlepszym miejscem, aby znaleźć aktualną listę odmian polecanych, znajduje się Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych. Zaglądając do sprawdzonych źródeł, mamy pewność, że nasz wybór poparty jest najnowszymi badaniami.

Duże wymagania glebowe

Jęczmień jary charakteryzuje się dosyć wysokimi wymaganiami glebowymi. Ze względu na słabo rozwinięty system korzeniowy, niezbędna dla prawidłowego wzrostu jest gleba:

  • dobrze gromadząca wodę,
  • ciepła,
  • o pH około 6-6,5.

Dlatego najlepsze pod uprawę będą gleby klasy I-IIIb. Jeżeli zdecydujemy się wysiać jęczmień na słabszej glebie, niezbędne jest zadbanie o prawidłowe pH. Należy także dostarczyć roślinie odpowiednią ilość składników pokarmowych. Wiąże się to z większym wydatkiem pieniężnym, jednak w takim wypadku nie warto oszczędzać, ponieważ inwestycja nie zwróci się w zadowalającym plonie.

Wrażliwy na niedobór i nadmiar wody

We wczesnych fazach rozwoju jęczmień jary jest wrażliwy na nadmiar bądź niedobór wody. Zbyt duża ilość wody jest niebezpieczna dla tej rośliny, bowiem przyczynia się do wylegania. Oprócz tego sprzyja rozwojowi grzybów atakujących zboże, szczególnie w fazie formowania i dojrzewania ziarna. Natomiast w fazie strzelania w źdźbło oraz w okresie kłoszenia dobrze jest, gdy roślina dostanie większą ilość wody.

Nawożenie jęczmienia jarego

Ponieważ jęczmień jary nie rozwija silnego systemu korzeniowego, należy dostarczyć mu odpowiednią ilość składników pokarmowych.

  1. Na początku wegetacji niezbędne jest nawożenie fosforem. W ten sposób wspomagamy rozwój systemu korzeniowego. W późniejszych fazach rozwoju ten pierwiastek będzie miał również wpływ na kształtowanie i dojrzewanie ziarna.
  2. Potas wzmocni roślinę w walce z patogenami i ograniczy jej wyleganie.
  3. Azot natomiast najlepiej dostarczyć roślinie w dwóch dawkach. Pierwszą zastosować przedsiewnie, drugą w fazie krzewienia.

Aby odpowiednio oszacować dawki nawozów, niezbędna jest informacja o zasobności gleby w pierwiastki oraz o przewidywanym plonie. Termin nawożenia zależny jest od stanowiska glebowego. W przypadku uprawy na glebach cięższych najlepiej wykonać to jeszcze jesienią. 

Termin siewu jęczmienia jarego

Dobre plonowanie jest sumą wielu czynników. Jednym z najważniejszych, jest terminowy siew jęczmienia jarego. Wpłynie on pozytywnie na rozwój systemu korzeniowego, a także na późniejszy wysoki plon. W zależności od regionu kraju, termin siewu będzie się nieznacznie różnił, jednak powinien mieć on miejsce między 20 marca a pierwszą dekadą kwietnia. W przypadku gospodarstw znajdujących się w środkowo-zachodniej części Polski, termin ten przypada na połowę marca. Natomiast najlepszy czas na siew dla gospodarstw z Małopolski oraz centralnej części Polski, to trzecia dekada marca.

Norma wysiewu jęczmienia jarego

Warto uniknąć błędu, jakim jest zbyt gęsty siew. Doprowadzić on może do większego porażenia chorobami oraz zwiększenia wylegania, a tym samym do obniżenia wysokości plonów oraz jakości ziarna. Pamiętać należy również o tym, by stosować wyłącznie kwalifikowany materiał siewny, którego źródło jest nam znane. Dzięki temu nie ma obaw o użytą zaprawę do zaprawienia ziarna. 

Parametry siewu jęczmienia jarego

głębokość

ok. 3 cm

rozstawa rzędów

13-15cm

norma wysiewu

120-180 kg/ha

 

Nawożenie dolistne jęczmienia jarego

Nawożenie dolistne jęczmienia jarego to świetny sposób na zwiększenie systemu korzeniowego rośliny, ale nie tylko. Nawożenie dolistne jęczmienia jarego będzie najbardziej efektywne, jeśli zostanie wykonane w 2-3 dawkach. Podniesie to odporność rośliny na suszę, a także zwiększy parametry jakościowe ziarna. Nawożenie dolistne można z powodzeniem połączyć z ochroną fungicydową lub insektycydową. Jest to dobry sposób na ograniczenie kosztów uprawy.

Ochrona jęczmienia jarego

Do czynników najbardziej obniżających plon, należą chwasty oraz grzyby. Jęczmień jary bardzo źle radzi sobie z konkurowaniem z chwastami o światło, wodę i składniki pokarmowe. Herbicydy powinno stosować się w okresie między fazą 2 liścia, a fazą liścia flagowego. W przypadku szkodników bądź patogenów chorobotwórczych ważne jest ich jak najwcześniejsze wykrycie. Jak wspomniano wyżej, ochronę fungicydową i insektycydową można rozpocząć już podczas nawożenia dolistnego. Na rynku dostępny jest wachlarz środków ochrony roślin. Ważne jest wybranie takiego, który został odpowiednio przebadany i dopuszczony do użytku. Takie informacje można znaleźć na poniższej stronie: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/rejestr-rodkow-ochrony-roslin.

Skracanie jęczmienia jarego

Skracanie jęczmienia jarego to bardzo ważny zabieg, który warto wykonać. Powodem jest wyjątkowo wiotkie źdźbło, jedno z najbardziej wiotkich spośród zbóż. Warto zatem zastosować wybrany retardant, czyli substancję hamującą wzrost. Dodatkowo możliwe jest zastosowanie produktu, który w składzie posiada odpowiednie substancje dodatkowo pogrubiające ściany źdźbła, co tworzy podwójne zabezpieczenie przed wyleganiem. Terminy stosowania niektórych preparatów nakładają się na terminy stosowania środków ochrony roślin. Należy jednak stosować się do wytycznych zamieszczonych w ulotkach, bowiem nie wszystkie preparaty można mieszać robiąc jeden zabieg.