09.04.2019
Każdy rolnik posiadający krowy mleczne zdaje sobie sprawę, jak ważne jest ich wartościowe żywienie. Dobrej jakości pasza wpływa na zdrowie krowy i ilość dawanego przez nią mleka. Dlatego warto ją dobrze sporządzić, by krowy były zdrowe, a laktacja przebiegała pomyślnie.
Kiszonka z kukurydzy to nic innego jak pasza objętościowa, przyrządzona poprzez zakwaszenie masy roślinnej kwasem mlekowym, utworzonym przez bakterie. Przygotowanie jej może jednak przysporzyć wiele problemów. Czym zatem powinno się kierować, by uzyskać kiszonkę z kukurydzy o wysokich parametrach jakościowych?
Krok 1. Wybierz odpowiednią odmianę kukurydzy
Odmiana kukurydzy kiszonkowej powinna być dobierana pod względem lokalizacji gospodarstwa. Wybierz taką, która jest przeznaczona właśnie dla danego regionu i jego długości okresu wegetacyjnego. Znaczenie ma również zasobność gleby, która wpływa na szybkość rozwoju i jakość kukurydzy.
Krok 2. Zbierz w odpowiednim terminie
Termin zbioru kukurydzy na kiszonkę to czynnik, który prawdopodobnie ma największy wpływ na jakość tej rośliny, a w ostateczności kiszonki. Według rolników, zły termin zbioru to najczęściej popełniany błąd. Powinien on odbyć się podczas fazy woskowej lub woskowo-szklistej ziarna, gdy zawartość suchej masy wynosi od 30 do 35%. To właśnie wtedy w ziarniaku znajduje się spora ilość skrobi. Po rozdrobnieniu roślin, uzyskuje się najwyższy plon suchej masy z hektara. Zbyt późny zbiór także niesie ze sobą negatywne skutki - masa jest zbyt sucha i trudno jest ją wtedy uboć. Natomiast słabo ubita zielonka nie sprzyja powstaniu warunków beztlenowych, które są niezbędne do procesu zakwaszenia. Przedostające się powietrze powoduje rozwój bakterii i grzybów, które mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie krów.
Dobrze wiedzieć, że pogoda również wpływa na szybkość wegetacji kukurydzy. Gdy występują optymalne warunki pogodowe, zawartość suchej masy zwiększa się o 0,5% dziennie. Ułatwia to określenie, czy należy już dokonywać zbiorów, czy jeszcze warto poczekać.
Firma Limagrain co roku prowadzi monitoring suchej masy kukurydzy kiszonkowej w kilkudziesięciu miejscach w całej Polsce. wyniki co tydzień publikowane są na stronie internetowej Monitoring suchej masy.
Krok 3. Dobrze rozdrobnij kukurydzę i zadbaj o warunki beztlenowe
Jak już wcześniej zostało wspomniane - warunki beztlenowe są podstawowym czynnikiem, bez którego nie dojdzie do procesu zakiszania. Rośliny powinny być cięte na sieczkę o długości od 0,8 do 1,0 cm, jednak warto pamiętać, że im ona starsza, tym sieczkarnię należy ustawić na krótsze cięcie. Również rozdrobnienie ziarniaków ma ogromne znaczenie, gdyż tylko wtedy skrobia będzie rozłożona przez mikroorganizmy żwacza lub enzymy trawienne w przewodzie pokarmowym krowy. Jeśli ziarniaki nie zostaną dobrze posiekane - zostaną wydalone przez krowę.
Krok 4. Formowanie pryzmy
Po rozdrobnieniu kukurydzy można przystąpić do dokładnego ubicia surowca i pozbycia się resztek powietrza. W okresie letnim, warto do kiszonki dodać konserwantu, czyli tzw. zakiszacza, który ma za zadanie zapobiec rozwojowi niekorzystnych bakterii, grzybów i powtórnej fermentacji. Należy mieć na uwadze, że od początku wypełniania pryzmy do jej okrycia folią nie może minąć więcej niż trzy dni. Należy także każdą ułożoną warstwę surowca starannie ugnieść poprzez wielokrotne przejechanie po niej ciągnikiem. Ugniatanie powinno trwać około godzinę, tak, by do pryzmy nie dostało się zbędne powietrze.
Folia nie tylko chroni kiszonkę przed dostaniem się powietrza, uniemożliwiającego prawidłowy rozwój bakterii fermentacji kwasu mlekowego, ale również przed wodą opadową.
Krok 5. Pobieranie kiszonki
Kiszonka jest gotowa do pobierania po sześciu tygodniach. Należy jednak odkrywać tylko tyle foli, by móc pobrać potrzebną ilość kiszonki. W ten sposób ograniczy się dostanie powietrza do reszty paszy. Latem warto też zabezpieczyć kiszonkę przed zagrzaniem, które sprzyja rozwojowi bakterii. W tym celu należy spryskać jej frontową stronę roztworem kwasu propionowego, roztworem mocznika lub ich mieszaniną. Hamują one rozwój grzybów i pleśni, dzięki czemu kiszonka przez dłuższy czas będzie odznaczała się wysoką jakością.
Kiszonka z kukurydzy to wartościowa pasza objętościowa, dzięki której krowy mleczne pomyślnie przechodzą okres laktacji. Warto więc stosować się do powyższych kroków, by pasza posiadała wysoką wartość odżywczą, z której zwierzęta będą mogły czerpać korzyści.